De Koning komt...
Hoe zal het aflopen...
"Zie, Hij komt met de wolken en elk oog zal Hem zien..."
De bedelingenleer
Het dispensationalisme
(Het Zoeklicht nr. 11-
Nog niet zolang geleden was het ‘dispensationalisme’ populair in de evangelische kringen. De laatste decennia is de belangstelling voor deze leer enorm afgenomen en wordt zelfs door velen verguisd. Begrijpelijk, vanwege de extremen die er uit voortkwamen, maar niet helemaal terecht. Zien we vooral ook niet een toename van allerlei dwaalleringen in de Gemeente? Zou dat misschien komen omdat er bijna geen kennis meer is van de leer van de bedelingen?
Bij het bestuderen van het Woord van God is het belangrijk dat we Schrift met Schrift
vergelijken. Als we dat doen, verklaart de Schrift Zichzelf (2 Timoteüs 3:16-
Wat is een dispensatie, bedeling?
Het woord ‘dispensationalisme’, betekent ‘de leer van de bedelingen’. Het woord bedeling (dispensatie) is in het Latijns ‘dispensatio’ en het in Grieks ‘oikonomia’. Het betekent: uitdeling, verdeling, bestuur, beheer, management of huishouding. De Scofield Reference Bible geeft de volgende betekenis van wat een bedeling is: ‘Een bedeling is een tijdsperiode, gedurende welke de mens wordt getest op gehoorzaamheid aan een specifieke openbaring van de wil van God.’
In de Efezebrief van Paulus komt het woord bedeling een aantal keren voor. Daarin
heeft hij het over ‘de bedeling van de volheid der tijden’ en ‘de bedeling van genade’
(1:10; 3:2, SV). Paulus is een bijzondere bediening (bedeling/verborgenheid) toevertrouwd
en daarvan moest hij verkondigen/uitdelen (Kolossenzen 1:25-
Onderscheiden wij de bedelingen in het Woord, dan noemen we dat ook wel ‘het Woord der waarheid recht snijden’ (2 Timoteüs 2:15, HSV). Het Woord rechtsnijden/verdelen geeft geen verdeeldheid, maar een geordend zicht op Gods handelen met de mensheid in verleden, heden en toekomst.
De traditionele bedelingenleer
Het dispensationalisme is een geloofsleer. Het is gebaseerd op de meest eenvoudige
uitleg, namelijk die van de letterlijke interpretatie. Daarom zien dispensationalisten
onderscheid tussen Gods heilsplan met Israël en de Gemeente. Lezen wij over Israël,
dan moeten we dit niet (volgens de dispensationalisten) toepassen op de Gemeente/Kerk.
Gods handelen met Zijn oude verbondsvolk is wel in geestelijk opzicht voor de Gemeente
tot voorbeeld gegeven (1 Korintiërs 10:11). Veelal zien wij dat wat Israël in het
aardse is, de Gemeente dat in het hemelse is. Zo zijn Gods beloften voor Israël aards
(Jeremia 31:7-
Ruwweg gezegd lezen we over Gods weg met Israël, in het Oude Testament en in de Evangeliën.
In het Nieuwe Testament, voornamelijk in de brieven van Paulus, lezen we over Gods
handelen met de Gemeente. In het bijzonder is Gods reddingsplan met de Gemeente aan
Paulus geopenbaard (Efeziërs 3:2-
Meest bekende schema
De bedelingenleer is niet een uitvinding van Darby en Scofield, zoals sommigen dus
onterecht menen. De eerste Kerkvaders geloofden al dat God in diverse periodes op
een unieke wijze met de mensheid heeft gehandeld. Het bekendste schema van het dispensationalisme
komt uit de Scofield Bijbel. Waarschijnlijk heeft Scofield die overgenomen van Dr.
Isaac Watts (1674-
Hier zouden we nog een 8e bedeling aan toe kunnen voegen, die van de nieuwe hemel en de nieuwe aarde (de volmaakte eeuwigheid).
De meest eenvoudige toepassing
De drie belangrijkste bedelingen zijn die van:
Deze drie zijn het belangrijkste, omdat het in de Bijbel daarover het meeste gaat. Deze drie bedelingen worden door alle ‘dispensationalisten’ onderscheiden en zouden eigenlijk door alle christenen onderscheiden moeten worden. Het geeft ons namelijk een geordend zicht op Gods heilsplan met deze wereld.
Duidelijk is toch wel dat Gods weg met Zijn volk onder de wet anders is dan met de
Gemeente in de genadetijd: ‘En dat door de wet niemand voor God gerechtvaardigd wordt,
is duidelijk; immers, de rechtvaardige zal uit geloof leven. Doch bij de wet gaat
het niet om geloof, maar: wie dat doet, zal daardoor leven’ (Galaten 3:11-
Als hulpmiddel gebruiken
De systematische leer van het dispensationalisme helpt ons om de Bijbel goed te verstaan,
in het bijzonder bij het bestuderen van het profetische Woord. Daarin lezen we over
Gods weg met de Gemeente, Israël en de volken. Belangrijk is dat we niet doorslaan
in het dispensationalisme. Over het aantal bedelingen wordt daarom ook verschillend
gedacht. Sommigen zien er drie anderen zes of acht, of zelfs twaalf. We moeten er
niet extreem in worden, zoals bij ‘de Ultra-
Zo mag je van mening verschillen over hoeveel bedelingen er zijn. Verder geloof ik dat bedelingen elkaar ook kunnen overlappen. Hoewel de Gemeente op de Pinksterdag werd geboren, zien we in het boek Handelingen een overgangsperiode van Israël naar de Gemeente, van Wet naar Genade, en van het Evangelie van het Koninkrijk naar het Evangelie van Genade. We moeten de leer van de bedelingen dus vooral zien als hulpmiddel om het Woord recht te snijden.
Kanttekening:
Twee belangrijke conclusies:
1. Als de Kerk in de loop van de geschiedenis de bedelingen meer zou hebben onderscheiden, zou ze niet in de dwaling terecht zijn gekomen dat de Kerk in de plaats van Israël is gekomen, met alle gevolgen van dien.
2. Als in bepaalde charismatische kringen onderscheid was geweest van de bedelingen, zouden ze niet tot de foutieve ‘Koninkrijk Nu’ gedachte zijn gekomen, met alle gevolgen van dien.
“Zo zegt de HERE, de Koning en Verlosser van Israël, de HERE der heerscharen:
Ik ben de eerste en Ik ben de laatste en buiten Mij is er geen God”
(Jesaja 44:6).